
Trust & Safety
আৰক্ষীয়ে কল কৰিছে? সতৰ্ক হৈ থাকক! কেনেকৈ ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেম চিনাক্ত কৰিব পাৰি চাওঁক
PhonePe Regional|4 min read|05 December, 2024
চাইবাৰ অপৰাধবোৰে নিৰ্দোষী লোকক প্ৰতাৰণা কৰিবলৈ তেওঁলোকে টাৰ্গেট কৰি লোৱা ব্যক্তিৰ মনত ভয় সৃষ্টি কৰা স্কেমাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। নিৰপৰাধী ভুক্তভোগীসকলক ঠগাৰ শেহতীয়া কৌশলটো হৈছে আৰক্ষী বা চৰকাৰী কৰ্তৃপক্ষৰ দৰে আইন বলবৎকাৰী কৰ্তৃপক্ষলৈ থকা ভয়ৰ অনুভূতিক লৈ খেল খেলা। “ডিজিটেল এৰেষ্ট” স্কেম নামৰ এই কৌশলত আইনী সমস্যাৰ প্ৰতি মানুহৰ মনত থকা ভয়ৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰে আৰু সতৰ্কবাণী সংকেতসমূহৰ বিষয়ে অৱগত নোহোৱা লোকসকলক কেলেংকাৰীৰ চিকাৰ হ’বলৈ সৈমান কৰাব পাৰে।
এই ব্লগত, আমি এই কেলেংকাৰীৰ বিষয়ে আপুনি জানিব লগা সকলো কথা অৰ্থাৎ, কেলেংকাৰী কেনেকৈ হয় আৰু এনে ঘটনাৰ পৰা নিজকে কেনেদৰে সুৰক্ষিত কৰিব লাগে সেয়া সামৰি লম।
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেম মানে কি?
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেম হৈছে এক প্ৰকাৰৰ ছদ্মবেশী জালিয়াতি য’ত স্কেমাৰে ইমেইল, টেক্সট্ মেছেজ বা ফোন চেনেলৰ জৰিয়তে আইন বলৱৎকাৰী বা আইনী কৰ্তৃপক্ষ হোৱাৰ ভাও ধৰে। তেওঁলোকে কয় যে বিশেষভাবে চাইবাৰ অপৰাধ বা অনলাইন অপৰাধৰ বাবে আপোনাৰ বিৰুদ্ধে গ্ৰেপ্তাৰ পৰোৱানা জাৰি কৰা হৈছে বা আপোনাক তদন্ত কৰা হৈছে। সমস্যাটো সমাধান কৰিবলৈ, তেওঁলোকে লগে লগে টকা পৰিশোধ কৰিবলৈ বা ব্যক্তিগত তথ্য প্ৰদান কৰিবলৈ কয় আৰু তেওঁলোকৰ কথা নামানিলে প্ৰায়ে গ্ৰেপ্তাৰৰ ভাবুকি দিয়ে।
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেম কিদৰে কৰা হয়?
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেমৰ লক্ষ্য হৈছে টকা পৰিশোধ কৰিবলৈ বা গোপন তথা সংবেদনশীল তথ্য প্ৰকাশ কৰিবলৈ আপোনাক ভীতিগ্ৰস্ত কৰা। এই কেলেংকাৰীৰ প্ৰচলিত কৌশলবোৰ এনেধৰণেৰে আগবাঢ়ে:
- প্ৰাথমিক যোগাযোগ: আপুনি প্ৰথমে এটা চৰকাৰী বা আইন বলবৎকাৰী সংস্থাৰ পৰা বুলি দাবী কৰি কৰা কল, ইমেইল বা টেক্সট্ মেছেজ প্ৰাপ্ত কৰে। মেছেজটোত ভুৱা চৰকাৰী মোহৰ বা লʼগʼ থাকিব পাৰে আৰু আনকি বৈধ ফোন নম্বৰৰ পৰা অহা যেন লাগিব পাৰে।
- টেক্সট্ মেছেজ (SMS): টেক্সট্ মেছেজত এনেদৰে কোৱা হয় যে আইনী সমস্যাৰ বাবে তাৎক্ষণিকভাৱে মনোযোগ দিয়াৰ প্ৰয়োজন আছে।
- ফোন কল: আৰক্ষী বিষয়া বা আইনী প্ৰতিনিধিৰ ছদ্মবেশ ধৰা স্বয়ংক্ৰিয় কল বা লাইভ কলাৰসকলে ভুক্তভোগীৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিব পাৰে।
- ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু মেছেজিং এপ: স্কেমাৰসকলে Facebook, WhatsApp বা অন্যান্য মেছেজিং সেৱাৰ দৰে প্লেটফৰ্মো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
- ভিডিঅ’ কল: প্ৰৱঞ্চকসকলে আইন বলবৎকাৰী বিষয়াসকলৰ ৰূপ লৈ ভিডিঅ’ কল কৰে, য’ত তেওঁলোকে ইউনিফৰ্ম পৰিধান কৰি থাকে। তেওঁলোকে প্ৰায়ে ভুক্তভোগীসকলক ভীতিগ্ৰস্ত কৰিবলৈ এই কৌশল ব্যৱহাৰ কৰে, অপৰাধমূলক কাৰ্যকলাপত আপুনি জড়িত থকা বুলি তেওঁলোকে মিছাকৈ জনায় আৰু আটক পৰিহাৰ কৰিবলৈ তাৎক্ষণিকভাবে টকা পৰিশোধ বা সংবেদনশীল তথ্য প্ৰকাশ কৰিবলৈ দাবী কৰে।
- অভিযোগ: স্কেমাৰে দাবী কৰে যে আপুনি এটা গুৰুতৰ অপৰাধৰ বাবে তদন্তৰ আওতাত আছে, যিটো প্ৰায়েই অস্পষ্ট কিন্তু চিন্তনীয় হয়, যেনে “সন্দেহজনক ইণ্টাৰনেট কাৰ্যকলাপ” বা “প্ৰৱঞ্চনামূলক লেনদেন”। বিশ্বাসযোগ্য যেন লাগিবৰ বাবে তেওঁলোকে কোনো গোচৰৰ নম্বৰ উল্লেখ কৰিব পাৰে বা আইনী পৰিভাষা ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
- তাৎক্ষনিক পদক্ষেপ: আপোনাক কোৱা হয় যে গ্ৰেপ্তাৰ পৰিহাৰ কৰিবলৈ, আপুনি দ্ৰুততাৰে পদক্ষেপ লʼব লাগিব, সেইয়া জৰিমনা পৰিশোধ হʼব পাৰে বা ব্যক্তিগত তথ্য প্ৰদান কৰাও হʼব পাৰে। তেওঁলোকে ক্ৰিপ্টোকাৰেঞ্চী, উপহাৰ কাৰ্ড বা ৱায়াৰ ট্ৰেন্সফাৰৰ যোগেৰে পৰিশোধ বিচাৰিব পাৰে, কিয়নো এই পদ্ধতিবোৰ অনুসৰণ কৰা আৰু বিপৰীতমুখী কৰাটো কঠিন হয়।
- এস্কেলেচনৰ ভাবুকি: যদি আপুনি কলৰ বৈধতাৰ ওপৰত প্ৰশ্ন কৰে বা মানি ল’বলৈ কুণ্ঠাবোধ কৰে, তেন্তে স্কেমাৰে প্ৰায়ে আক্ৰমণাত্মক হৈ পৰে আৰু পৰৱৰ্তী আইনী পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰাৰ, জৰিমনা বৃদ্ধি কৰা, বা তৎক্ষণাৎ গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ ভাবুকি দিয়ে।
যদি আপোনাক টাৰ্গেট কৰে, তেন্তে কি কৰিব
যদি আপুনি সন্দেহ কৰে যে আপুনি ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেমাৰৰ টাৰ্গেট হৈছে, তেন্তে নিজকে সুৰক্ষিত কৰিবলৈ এই পদক্ষেপসমূহ অনুসৰণ কৰক:
- তৎক্ষণাৎ সঁহাৰি নিদিব: পৰিস্থিতিৰ বিষয়ে চালি-জাৰি চাবলৈ অলপ সময় লওঁক আৰু শান্ত হৈ থাকক। স্কেমাৰসকলে ঠগিবলৈ ভুক্তভোগীসকলৰ ভয়ৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰে।
- যোগাযোগটো সত্যাপন কৰক: যোগাযোগটো বৈধ হয়নে নহয় নিশ্চিত কৰিবলৈ চৰকাৰী চেনেলৰ যোগেৰে পোনপটীয়াকৈ অভিযুক্ত সংস্থাৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক (স্কেমাৰে প্ৰদান কৰা নম্বৰ নহয়)।
- ঘটনাটোৰ বিষয়ে অভিযোগ জনাওক: যদি আপুনি কোনো সন্দেহজনক মেছেজ পায়, তেন্তে স্থানীয় কৰ্তৃপক্ষ বা গ্ৰাহক সুৰক্ষা সংস্থাক জনাওক। এনে অভিযোগে এই সংস্থাসমূহক কেলেংকাৰী অনুসৰণ কৰাত আৰু আনক সতৰ্ক কৰাত সহায় কৰে।
- আপোনাৰ তথ্য সুৰক্ষিত ৰাখক: যদি আপুনি অজানিতে ব্যক্তিগত তথ্য শ্বেয়াৰ কৰিছে, তেন্তে নিজকে সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে পদক্ষেপ কিছুমান লওক, যেনে পাছৱৰ্ড সলনি কৰা আৰু বিত্তীয় তথ্য শ্বেয়াৰ কৰা ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ বেংকক সতৰ্ক কৰা।
- চিকিউৰিটী ছফ্টৱেৰ ব্যৱহাৰ কৰক: আপোনাৰ তথ্য প্ৰাপ্ত কৰিবলৈ স্কেমাৰসকলে ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা ফিছিঙৰ প্ৰয়াস আৰু মালৱেৰৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিবলৈ আপোনাৰ ডিভাইচবোৰত আপ-টু-ডেট চিকিউৰিটী ছফ্টৱেৰ থকাটো নিশ্চিত কৰক।
- টু-ফেক্টৰ অথেণ্টিকেচন (2FA): স্কেমাৰে এক্সেছ কৰাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ সুৰক্ষাৰ আন এটা স্তৰ হিচাপে আপোনাৰ একাউণ্টত 2FA সক্ষম কৰক।
- নিজক লগতে আনকো শিক্ষিত কৰক: সাধাৰণতে ব্যৱহাৰ হৈ থকা স্কেমৰ কৌশলবোৰৰ বিষয়ে অৱগত হৈ থাকক আৰু বন্ধু-বান্ধৱ তথা পৰিয়ালৰ সৈতে এই বিষয়ে শ্বেয়াৰ কৰক যাতে তেওঁলোককো সুৰক্ষিত থাকিবলৈ সহায় কৰিব পৰা যায়।
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেমৰ দৰে কেলেংকাৰী জনসাধাৰণৰ ভয় আৰু জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ সুযোগ লʼবলৈ ডিজাইন কৰা হয়। সংকেতবিলাকৰ বিষয়ে সজাগ হৈ চিন্তনীয় পৰিস্থিতিৰ সময়ত শান্ত হৈ থাকি আপুনি নিজকে ইয়াৰ বলি হোৱাৰ পৰা বিৰত কৰিব পাৰিব আৰু আনকো সেই একেই ফান্দত পৰাৰ পৰা বিৰত থাকিবলৈ সহায় কৰিব পাৰিব।
ডিজিটেল এৰেষ্ট স্কেমৰ ভুক্তভোগী হʼলে PhonePe-ত কেনেদৰে সমস্যা উত্থাপন কৰিব
যদি আপোনাক কোনো প্ৰৱঞ্চকে PhonePe-ৰ জৰিয়তে ঠগিছে, তেন্তে আপুনি লগে লগে তলত দিয়া ধৰণে সমস্যাটো উত্থাপন কৰিব পাৰে:
- PhonePe এপ: সহায় শাখালৈ যাওক আৰু “লেনদেনৰ ক্ষেত্ৰত সমস্যা হৈছে” বিকল্পৰ অধীনত সমস্যাটোৰ বিষয়ে জনাওক।
- PhonePe গ্ৰাহক সেৱা নম্বৰ: আপুনি সমস্যাৰ বিষয়ে জনাবলৈ 80–68727374 / 022–68727374ত PhonePe গ্ৰাহক সেৱাক কল কৰিব পাৰে, যাৰ পাছত গ্ৰাহক সেৱা বিষয়াই এটা টিকট সৃষ্টি কৰিব আৰু আপোনাৰ সমস্যাটোৰ ক্ষেত্ৰত সহায় কৰিব।
- ৱেবফৰ্ম জমা দিয়া: আপুনি PhonePeৰ ৱেবফৰ্ম https://support.phonepe.com/ ব্যৱহাৰ কৰিও টিকট সৃষ্টি কৰিব পাৰে
- ছ’চিয়েল মিডিয়া: আপুনি PhonePeৰ ছ’চিয়েল মিডিয়া হেণ্ডেলৰ জৰিয়তে প্ৰৱঞ্চনামূলক ঘটনাৰ বিষয়ে অভিযোগ জনাব পাৰে
Twitter — https://twitter.com/PhonePeSupport
Facebook — https://www.facebook.com/OfficialPhonePe
- অভিযোগ: বিদ্যমান অভিযোগৰ বিষয়ে অভিযোগ জনাবলৈ, আপুনি https://grievance.phonepe.com/ত ল’গইন কৰি আগতে সৃষ্টি কৰা টিকটৰ আইডি শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে।
- চাইবাৰ চেল: শেষত, আপুনি নিকটতম চাইবাৰ ক্ৰাইম চেলত প্ৰবঞ্চনাৰ অভিযোগ পঞ্জীয়ন কৰিব পাৰে অথবা অনলাইনযোগে https://www.cybercrime.gov.in/ত অভিযোগ পঞ্জীয়ন কৰিব পাৰে অথবা 1930ত চাইবাৰ ক্ৰাইম চেলৰ হেল্পলাইনৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিব পাৰে।
- DOT :যদি কোনো ডিজিটেল অপৰাধ সংঘটিত হোৱা নাই, কিন্তু আপোনাৰ সন্দেহ আছে, তেতিয়াও সেয়া প্ৰতিবেদন কৰক। দূৰসংযোগ বিভাগে সঞ্চাৰ সাথী পʼৰ্টেলত (sancharsaathi.gov.in) ‘চক্ষু’ সুবিধা মুকলি কৰিছে, যʼত কোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰৱঞ্চনামূলক মেছেজ, কল, আৰু WhatsApp একাউণ্টৰ সন্দেহ কৰিলে অভিযোগ কৰিব পাৰিব।
Keep Reading
Trust & Safety
PhonePe’s Guardrails: Future of Payment Security
The world of digital payments is changing rapidly and with consumers expecting more reliable and seamless transactions, the payments ecosystem has become more complex. The future of digital payments therefore depends on trust, privacy, and security. In this blog, we illustrate our continued efforts in creating secure and trustworthy systems.
Trust & Safety
Gift Card Scam: Know When to Share Your Information
In a Gift Card scam, a scamster approaches a potential victim and tricks them into buying a Gift Card. After the purchase, scammers use deception and false pretenses to obtain the gift card number, code, PINs, etc. associated with the gift card. Once the scammers have the necessary information, they quickly redeem the value, leaving the victims with little to no chance of recovering their money.
Trust & Safety
Protect your Mobile Phone from SIM Takeover Fraud
Fraudsters manipulate mobile carriers into transferring your phone number to a SIM card they control by raising a false “SIM card lost” complaint with the telecom company. They use all the personal information they have collected about you for verification purposes and port your SIM to a SIM card they own – giving them access to your incoming calls, text messages, and most critically—verification codes for your banking and payment apps