
Trust & Safety
ટેક્સ સ્કેમોથી કેવી રીતે સુરક્ષિત રહેવું
PhonePe Regional|3 min read|07 August, 2025
ITR ફાઇલિંગની સીઝન આવી ગઈ છે! અને તેની સાથે ફક્ત કાગળકામ જ નહીં પરંતુ હવે ટેક્સ સ્કેમનો ખતરો પણ વધ્યો છે.
કલ્પના કરો: તમારા ફોનમાં એક SMS આવે છે જેમાં લખેલું હોય છે “તાત્કાલિક: તમારું ₹25,000નું ટેક્સ રિફંડ તૈયાર છે! 1 કલાકમાં તે સમાપ્ત થાય તે પહેલાં દાવો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો.” આટલું મોટું રિફંડ મેળવવાનો વિચાર અને લાદવામાં આવેલી તાકીદ તમને એવી લિંક પર ક્લિક કરવા માટે લલચાવી શકે છે જે લગભગ ચોક્કસપણે ફિશિંગનો પ્રયાસ છે, જે સંભવિત રીતે ઓળખ ચોરી અથવા નાણાકીય નુકસાન તરફ દોરી શકે છે.
સાયબર ગુનેગારો મૂંઝવણ, નજીક આવતી સમયમર્યાદા અને ટેક્સ રિફંડના ઉત્સાહનો ઉપયોગ કરીને વ્યક્તિઓને વ્યક્તિગત માહિતી જાહેર કરવા, દૂષિત લિંક્સ પર ક્લિક કરવા અથવા નકલી ફી ચૂકવવા માટે છેતરે છે. આ સ્કેમના પ્રકારને સમજવા અને તેનાથી કેવી રીતે સુરક્ષિત રહેવું તે જાણવા માટે આગળ વાંચો.
ટેક્સ સ્કેમ શું છે?
ટેક્સ સ્કેમમાં, ગુનેગારો તમારા વ્યક્તિગત ડેટા, પૈસા અથવા ટેક્સ રિફંડ ચોરી કરવા માટે ટેક્સ વ્યાવસાયિકો, સરકારી એજન્સીઓ અથવા રિફંડ સેવાઓ જેવી વિશ્વસનીય સંસ્થાઓનો ઢોંગ કરે છે.
ટેક્સ સ્કેમ કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?
કૌભાંડીઓ તમને સંવેદનશીલ માહિતી અથવા પૈસા સોંપવા માટે ડર, તાકીદ અથવા આકર્ષક ઓફરો પર આધાર રાખે છે. અહીં એક લાક્ષણિક સ્કેમ દૃશ્ય છે:
- નકલ: છેતરપિંડી કરનારાઓ આવકવેરા વિભાગ, ટેક્સ કન્સલ્ટન્ટ અથવા રિફંડ એજન્સીના હોવાનો ડોળ કરીને તમારો સંપર્ક કરે છે.
- બહુવિધ ચેનલો: તેઓ ફોન કોલ્સ (ઘણીવાર બનાવટી કોલર આઈડી સાથે), નકલી સરકાર જેવા ડોમેનનો ઉપયોગ કરીને ઈમેલ, SMS અથવા WhatsApp સંદેશાઓ દ્વારા તાત્કાલિક ટેક્સ સમસ્યાઓ અથવા રિફંડનો દાવો કરીને તમારો સંપર્ક કરે છે.
- તાકીદનું વાતાવરણ બનાવવું: તેઓ ગભરાટ ફેલાવે છે અથવા તમને આવા સંદેશાઓથી ઉતાવળ કરે છે:
- “તમારે કર ચૂકવવાનો બાકી છે અને ધરપકડ ટાળવા માટે તાત્કાલિક ચૂકવણી કરવી પડશે.”
- “તમારો કર રિફંડનો સમય સમાપ્ત થાય તે પહેલાં હમણાં જ દાવો કરો.”
- “તમારા PAN/આધારની તપાસણી ચાલી રહી છે.”
- “તમારા ITRમાં ભૂલો છે; તમારી વિગતો તાત્કાલિક ચકાસો”.
- “તમારે કર ચૂકવવાનો બાકી છે અને ધરપકડ ટાળવા માટે તાત્કાલિક ચૂકવણી કરવી પડશે.”
- વ્યક્તિગત માહિતી માંગવી: એકવાર વાત શરૂ થઈ ગયા પછી, તેઓ સ્પષ્ટ “ચકાસણી” માટે PAN, આધાર, જન્મ તારીખ, બેંક એકાઉન્ટ નંબર, UPI ID, કાર્ડ વિગતો અથવા OTP જેવી વ્યક્તિગત વિગતો માંગે છે. તેઓ UPI, ગિફ્ટ કાર્ડ અથવા વોલેટ દ્વારા તાત્કાલિક ચુકવણીની પણ માંગ કરી શકે છે.
- પરિણામો: જો તમે સ્કેમર દ્વારા આપવામાં આવેલી બધી સૂચનાઓનું પાલન કરો છો, તો તમે પૈસા ગુમાવી શકો છો, તમારી ઓળખ ચોરી થઈ શકે છે અને સ્કેમર દ્વારા વધુ સંપર્કથી દૂર થઈ શકો છો.
રસ્કેમોના સામાન્ય સંકેતો
- કર અધિકારીઓનું ઢોળાણ કરતું અણધાર્યાં કોલ્સ, ઇમેઇલ્સ અથવા સંદેશાઓ
- ફટાફટ નિર્ણય માટેનું દબાણ કે ખોટી સમયમર્યાદા
- અસામાન્ય ચુકવણી પદ્ધતિઓ માટે વિનંતી
- એવી રિફંડ ઑફર્સ જે ખુબજ આકર્ષક લાગે છે, પણ સાચી ન પણ હોઈ શકે
- OTP, પિન અથવા પાસવર્ડ માટેની માંગણીઓ
તમારી જાતને કેવી રીતે સુરક્ષિત રાખવી
- સ્ત્રોત ચકાસો: સત્તાવાર કર સંદેશાવ્યવહાર ફક્ત @gov.in થી સમાપ્ત થતા ઇમેઇલ સરનામાં પરથી આવે છે. આવકવેરા વિભાગ ક્યારેય SMS અથવા ફોન કોલ્સ દ્વારા વ્યક્તિગત માહિતી માંગતો નથી.
- વિશ્વસનીય પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરો: ફક્ત incometax.gov.in પર અથવા વિશ્વસનીય વ્યાવસાયિકો દ્વારા કર ફાઇલ કરો. ચકાસાયેલ ન હોય તેવી તૃતીય-પક્ષ સાઇટ્સ અથવા અવાંછિત લિંક્સ ટાળો.
- ક્યારેય OTP અથવા પાસવર્ડ શેર કરશો નહીં: કર અધિકારીઓ ક્યારેય OTP, PIN અથવા બેંકિંગ પાસવર્ડ પૂછતા નથી.
- સોફ્ટવેર અપડેટ રાખો: નવીનતમ એન્ટીવાયરસ અને એન્ટી-માલવેર સોફ્ટવેરનો ઉપયોગ કરો, ખાસ કરીને ટેક્સ ફાઇલિંગ સોફ્ટવેર અને નાણાકીય એપ્લિકેશનો પર.
જો તમારી સાથે સ્કેમ થઈ હોય તો
- તાત્કાલિક તમારી બેંકનો સંપર્ક કરો.
- https://cybercrime.gov.in પર ઓનલાઈન સાયબર ક્રાઈમ ફરિયાદ નોંધાવો અથવા હેલ્પલાઈન 1930 પર કૉલ કરો.
- આવકવેરા વિભાગને ઘટનાની જાણ કરો.
- તમારી ક્રેડિટ અને નાણાકીય પ્રવૃત્તિનું નિયમિતપણે નિરીક્ષણ કરો
PhonePe પર ટેક્સ સ્કેમની જાણ કેવી રીતે કરવી
જો તમને PhonePe દ્વારા નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હોય, તો સમસ્યા કેવી રીતે ઉઠાવવી તે અહીં છે:
- PhonePe એપ: મદદ > “વ્યવહારમાં સમસ્યા છે” પર જાઓ અને તમારી ફરિયાદ કરો.
- ગ્રાહક સંભાળ: સહાય માટે PhonePe સપોર્ટને 80-68727374 / 022-68727374 પર કૉલ કરો
- સોશિયલ મીડિયા: PhonePe ના સત્તાવાર હેન્ડલ દ્વારા છેતરપિંડીની જાણ કરો:
- ફરિયાદ પોર્ટલ: તમારા ટિકિટ આઇડીનો ઉપયોગ કરીને https://grievance.phonepe.com/ પર હાલની ફરિયાદોને ટ્રૅક કરો.
અધિકારીઓને જાણ કરવી
- દૂરસંચાર વિભાગ (DOT): સંચાર સાથી પોર્ટલ પર ચક્ષુ સુવિધા દ્વારા શંકાસ્પદ સંદેશાઓ, કૉલ્સ અથવા કોઈપણ છેતરપિંડીની વિનંતીની જાણ કરો.
મહત્વપૂર્ણ રીમાઇન્ડર — PhonePe ક્યારેય ગુપ્ત અથવા વ્યક્તિગત વિગતો માંગતું નથી. જો Phonepe.com ડોમેનમાંથી ન હોય તો PhonePe તરફથી હોવાનો દાવો કરતા બધા મેઇલને અવગણો. જો તમને છેતરપિંડીની શંકા હોય, તો કૃપા કરીને તાત્કાલિક અધિકારીઓનો સંપર્ક કરો.