विमा फसवणूक समजून घ्या: सुरक्षित कसे राहाल?

तुम्ही तुमचा आरोग्य, जीवन, कार किंवा बाईक विमा कधी खरेदी केला किंवा त्याचे नूतनीकरण केले, याचा विचार करा. विमा घेण्यामागचा तुमचा उद्देश हाच असतो की, अचानक आलेल्या आर्थिक संकटात आपल्याकडे एक सुरक्षित आधार असावा. पण काय होईल, जर हाच आधार तुमच्या कष्टाच्या कमाईवर डल्ला मारू पाहणाऱ्या फसवणूक करणाऱ्यासाठी एक सोपा मार्ग बनला?

विमा फसवणूक ही एक वाढती चिंता आहे, जी केवळ विमा कंपन्यांनाच नाही, तर तुमच्यासारख्या पॉलिसीधारकांना देखील प्रभावित करते! चुकीच्या विमा दाव्यांना आणि फसवणुकीला प्रतिबंध करण्यासाठी विमा कंपन्यांकडे जसे नियम आहेत, त्याचप्रमाणे तुम्हीही सावध राहणे महत्त्वाचे आहे. तुम्ही काळजी न घेतल्यास, विमा फसवणुकीमुळे तुमचे मोठे आर्थिक नुकसान होऊ शकते.

हा ब्लॉग विम्याशी संबंधित फसवणुकीचे सर्वात सामान्य प्रकार, त्यांचे परिणाम आणि त्यापासून स्वतःला सुरक्षित ठेवण्यासाठी तुम्ही कोणती पाऊले उचलावीत, हे स्पष्ट करतो.

विमा फसवणूक म्हणजे काय?

विमा फसवणूक म्हणजे अशी कृती, जिथे फसवणूक करणारे कमी प्रीमियम किंवा मर्यादित वेळेच्या सवलतीचे (जे बहुतेक वेळा खोटे असतात) आमिष दाखवतात आणि पीडितेकडून बेकायदेशीरपणे पैसे काढण्यासाठी फसवणूक किंवा चुकीची माहिती वापरतात.

विमा फसवणुकीचे प्रकार

1. खोट्या ऑफर: फसवणूक करणारे तुम्हाला संपर्क साधून अवास्तव कमी प्रीमियम किंवा विशेष डील देऊन, तुम्हाला वैयक्तिक किंवा बँकिंग माहिती शेअर करण्यास प्रवृत्त करतात.

रम्याच्या कार विम्याची मुदत संपत आहे, असा दावा करणारा कॉल तिला येतो आणि तिला त्वरित नूतनीकरण केल्यास एक मोठी सवलत मिळेल, असे सांगितले जाते. घाईत येऊन ती आपली क्रेडिट कार्ड माहिती शेअर करते. नंतर तिला कळते की तिच्या खात्यातून मोठी रक्कम फसवणूक करून काढली गेली आहे.

2. खोट्या विमा वेबसाइट्स: सायबर गुन्हेगार खऱ्या विमा पोर्टलसारख्या दिसणाऱ्या हुबेहूब वेबसाइट्स तयार करतात. त्यांचा उद्देश वैयक्तिक माहिती, बँकिंग तपशील किंवा अस्तित्वात नसलेल्या पॉलिसींसाठी पेमेंट चोरणे हा असतो.

प्रवालला स्वतःसाठी आणि कुटुंबासाठी आरोग्य विमा हवा असतो. तो ऑनलाइन “सर्वोत्तम आरोग्य विमा” शोधतो आणि त्याला एका नामांकित विमा कंपनीची वेबसाइट असल्यासारखे वाटणाऱ्या पेजवर जातो. तो लोगो जुना आहे आणि कंपनीचे नावही चुकीचे आहे, हे त्याच्या लक्षात येत नाही. तपशिलाकडे लक्ष न देता, तो आपली वैयक्तिक माहिती, बँकिंग तपशील भरतो आणि पॉलिसीसाठी ऑनलाइन पेमेंट करतो. नंतर, जेव्हा तो विमा कंपनीशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न करतो, तेव्हा त्याला कळते की वेबसाइट खोटी होती आणि त्याचे पैसे व डेटा चोरीला गेला आहे.

3. फिशिंग ईमेल्स: फिशिंग ईमेल ही फसवणुकीची एक सामान्य पद्धत आहे, जिथे स्कॅमर्स दिशाभूल करणारे मेसेज पाठवतात आणि गोपनीय माहिती चोरण्याचा किंवा दुर्भावनापूर्ण लिंक्स/अटॅचमेंटद्वारे मालवेअर इन्स्टॉल करण्याचा प्रयत्न करतात.

सुशांतला त्याच्या विमा कंपनीकडून ईमेल येतो, ज्यात दावा केला जातो की त्याने त्वरित त्याच्या खात्याचे तपशील व्हेरिफाय केले नाहीत तर त्याची पॉलिसी रद्द होईल. ईमेलमध्ये विमा कंपनीच्या अधिकृत पोर्टलसारख्या दिसणाऱ्या वेबसाइटची लिंक असते. ईमेलवर विश्वास ठेवून आणि घाईत, तो लिंकवर क्लिक करतो आणि आपले लॉगिन तपशील एंटर करतो. नंतर, त्याला त्याच्या बँक खात्यात अनधिकृत व्यवहार दिसतात, कारण ती खोटी वेबसाइट होती.

4. UPI आणि डिजिटल पेमेंट घोटाळे: या घोटाळ्यांमध्ये फसवणूक करणारे त्यांचा वैयक्तिक UPI लिंक किंवा QR कोड शेअर करतात आणि ते कायदेशीर विमा पेमेंट लिंक असल्याचे भासवतात. ते विमा पेमेंट किंवा सवलतीच्या नावाखाली पीडितांना त्यांच्या वैयक्तिक खात्यात पैसे ट्रान्सफर करण्यास प्रवृत्त करतात, ज्यामुळे अनधिकृत पैसे ट्रान्सफर होतात.

सुचेताला विमा एजंट असल्याचा दावा करणाऱ्या व्यक्तीचा कॉल येतो, जो तिच्या पॉलिसी नूतनीकरणावर मर्यादित वेळेसाठी सवलत देतो. फसवणूक करणारा तिला UPI लिंक पाठवून, सवलत सुरक्षित करण्यासाठी पेमेंट पूर्ण करण्यास सांगतो. तो खरा आहे असे समजून, सुचेता लिंकवर क्लिक करते आणि आपला UPI PIN टाकते. मात्र, तिच्या खात्यातून पैसे कापले जातात, पण विमा कंपनीकडे त्या व्यवहाराची कोणतीही नोंद नसते.

विमा फसवणुकीचे सामान्य धोक्याचे इशारे

• अवास्तव ऑफर, जसे की खूप कमी प्रीमियम किंवा मोठे फायदे.
• “मर्यादित वेळेची ऑफर” किंवा पॉलिसी रद्द करण्याची धमकी यांसारखी अति-दबावाची रणनीती.
• UPI किंवा वैयक्तिक खात्यांसारख्या अनधिकृत पद्धतींद्वारे पेमेंट करण्याची मागणी.
• योग्य सुरक्षा (उदा. HTTPS नाही) किंवा संपर्क तपशील नसलेल्या वेबसाइट्स.
• OTP, UPI PIN किंवा खात्याचे तपशील यांसारख्या गोपनीय डेटाची विनंती.
• वैयक्तिक किंवा आर्थिक माहिती मागवणारे न मागवलेले कॉल, ईमेल किंवा मेसेज

विमा फसवणुकीपासून स्वतःचे संरक्षण कसे करावे

1. विमा कंपन्यांची तपासणी करा: विमा कंपनीचा इतिहास, त्यांची आर्थिक स्थिती, लायसन्स आणि ग्राहकांचे रिव्ह्यू तपासा.
2. रोख पेमेंट टाळा: दस्तऐवजीकरण झालेले व्यवहार  सुनिश्चित करण्यासाठी ऑनलाइन पोर्टल पेमेंट किंवा कार्ड पेमेंट यांसारख्या सुरक्षित पेमेंट पद्धती वापरा.
3. गोपनीय माहितीचे संरक्षण करा: वैयक्तिक डेटा केवळ विश्वासार्ह स्त्रोतांशी आणि सुरक्षित चॅनेलद्वारेच शेअर करा.
4. पॉलिसी तपशील वाचा: पॉलिसी दस्तऐवजाच्या अटी काळजीपूर्वक तपासा, जेणेकरून पॉलिसीची वैधता सुनिश्चित होईल.

जर तुम्ही विमा फसवणुकीचे बळी ठरलात तर काय करावे

जर तुम्हाला फसवणुकीचा संशय आला किंवा तुमची फसवणूक झाली असेल, तर त्वरित कृती करा:

1. समस्येची तक्रार करा:
   • PhonePe ॲप: मदत  विभागात जा आणि तक्रार नोंदवा.
   • ग्राहक सेवा: PhonePe ला 080–68727374 किंवा 022–68727374 वर कॉल करा.
2. सोशल मीडिया: अधिकृत PhonePe खात्यांवर घटनांची तक्रार करा:
   • Twitter: PhonePe Support
   • Facebook: PhonePe Facebook
3. तक्रार निवारण: तुमचा तिकीट ID वापरून PhonePe च्या तक्रार निवारण पोर्टलचा वापर करा: तक्रार पोर्टल
4. अधिकाऱ्यांकडे तक्रार करा:
   • सायबर क्राईम सेल: सायबर क्राईम सेल वर तक्रार दाखल करा किंवा 1930 वर कॉल करा
   • IRDAI:फसवणुकीची तक्रार भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरणाला आमच्याशी संपर्क साधा. IRDAI येथे करा.

महत्त्वाची आठवण — PhonePe कधीही गोपनीय किंवा वैयक्तिक तपशील मागत नाही. PhonePe.com डोमेनमधून न आलेल्या कोणत्याही मेसेजकडे दुर्लक्ष करा. तुम्हाला फसवणुकीचा संशय आल्यास, कृपया त्वरित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा.